Charakterystyka

Wśród pijawek, należących do gromady pierścienic wyróżniamy ok. 650 gatunków. Zdecydowaną większość stanowią gatunki słodkowodne. Znane są również formy morskie oraz lądowe, które żyją w klimacie ciepłym i wilgotnym.

Pijawki lekarskie to gatunek należący do rzędu pijawek szczękowych, czyli największej grupy - słodkowodnej. Występują w Europie, Afryce północnej oraz Azji południowo-wschodniej w błotach torfowych, starorzeczach, łachach rzecznych, jeziorach zarosłych trzciną i innych zbiornikach słodkowodnych. Kiedyś jej występowanie było częstsze, jednak populacja została mocno przetrzebiona w wyniku czego w wielu państwach jest gatunkiem chronionym. Pijawki lekarskie są bardzo ruchliwe, błyskawicznie reagują na wszelkie bodźce.

Ich ciało osiąga przeciętnie 120 mm długości, przy średnicy 10mm, jest podzielone na 34 segmenty, może się kurczyć oraz wydłużać. Na przednim odcinku ciała na segmentach od 2 do 6, znajduje się 5 par oczu w postaci plamek. Oprócz oczu w nabłonku zewnętrznym rozmieszczone są komórki nerwowe w postaci brodawek dotykowych i chemoreceptorów. Pijawka lekarska dzięki nim reaguje też na zmiany temperatury, zapach, dźwięki, ruch wody lub powietrza, zawartość substancji chemicznych, pole magnetyczne oraz pole elektryczne.
W siedliskach naturalnych pijawka odżywia się krwią żab i ssaków, korzystających z wodopoju. Dorosłe osobniki pobierają jednorazowo 10 - 15 ml krwi. Zapas krwi, który został wyssany przez pijawkę lekarską jest magazynowany w 10 uchyłkach rozbudowanego wola. Pijawka może jednorazowo pobrać tyle krwi, że jej ciężar wzrośnie kilkakrotnie. Krew przedostaje się bardzo powoli do żołądka. Strawienie zmagazynowanej krwi zajmuje przeważnie kilka miesięcy (nawet do 2 lat). 
Barwa pijawek lekarskich jest najczęściej ciemnozielona, bądź ciemnobrązowa. Są one wyposażone w przednią i tylną przyssawkę. Szczególną rolę odgrywa przyssawka przednia, dzięki której odbywa się proces pobierania pokarmu od żywiciela (ssaków, płazów, gadów). Pośrodku przedniej przyssawki znajduje się otwór gębowy prowadzący do jamy gębowej zaopatrzonej w szczęki, którymi pijawka bezboleśnie nacina skórę ofiary. Każda szczęka wyposażona jest w 80 - 90 mikroskopijnych zębów, którymi przegryza skórę na głębokość ok. 1,5 mm. Jama gębowa jest połączona z silnie umięśnioną gardzielą, która pełni funkcję aparatu ssącego. Brzegi otworu gębowego lub bezpośrednio w szczękach znajdują się ujścia gruczołów gardzielowych, których wydzielina, zawiera substancje takie jak: hirudyna zapobiegającą krzepnięciu krwi, histamina powodującą rozszerzanie naczyń krwionośnych oraz substancje znieczulające.